عدم تحلیل آیات با هم در سطح عام و استفاده گزینشی بخشی از آیه

یک نمونه:  

ازدواج چه دائم و چه موقت ازدواج است اما داشتن همسر دوم هم  ، (موقت یا دائمش) حکمی است که در موارد خاص بایسته و راهگشا است اما تنها شرط آن عدالت است. فقیهان عدالت مطلق قران گفته را در همه مصادیقش از پول و عاطفه و مسکن و محبت  و همه جانبه مینگرند تا اینجا مشکلی نیست.  

وَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُواْ فِی الْیَتَامَى فَانکِحُواْ مَا طَابَ لَکُم مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُواْ فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ ذَلِکَ أَدْنَى أَلاَّ تَعُولُواْ نساء﴿3﴾  

اما آیه دیگری  میفرماید:

آیه ۱۲۹ نساء

وَلَن تَسْتَطِیعُواْ أَن تَعْدِلُواْ بَیْنَ النِّسَاء وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلاَ تَمِیلُواْ کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوهَا کَالْمُعَلَّقَةِ وَإِن تُصْلِحُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ کَانَ غَفُورًا رَّحِیمًا

ترجمه آیه

هر چند بکوشید هرگز نتوانید که در میان زنان به عدالت رفتار کنید، لکن یکباره به سوی یکی میل نکنید تا دیگری را سرگشته کرده باشید اگر از درآشتی درآیید و پرهیزگاری کنید خدا آمرزنده و مهربان است  

 اگر حکم  جمله اول 126 آیه جلوتر را لحاظ کنیم شاید آیه 3 را منسوخ 129 را ناسخ بدانیم و براساس آیه 129 حکم به تک همسری کنیم.    اما 

نکته اول: دومین آیه امتدادی نیز دارد و بحث از میل یکباره به یکی و آشتی با دومی اینها همه استمرار حقیقت چند همسری هستند. 

دوم: عادل مطلق خداست و این آیه توهم شوهر را از اینکه به زنانش بگوید من میتوانم دقیقا و کاملا عدالت را در میانتان اجرا کنم  میزداید حقیقت آن است که 

یُرِیدُ اللّهُ أَن یُخَفِّفَ عَنکُمْ وَخُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِیفًا ﴿28﴾

عالمان حق طلب و مومن راستین،قران را قابل فهم عمومی و دال میدانند

نمونه پرسش از  دکترمحسن کدیور 

 تفسیر آیات قران و تشخیص احکام موقت از دائم کار کیست؟ فقها/ علمای دین/ یا هر مسلمانی؟

 در اسلام حتما باید علما و فقهایی باشند تا آیات قرآن را تفسیر کنند و یا احکام موقت و دائم را تشخیص بدهند و بنا بر مقتضیات جامعه و زمان و غیره احکام جدید وضع کنند؟ یعنی اسلام (قرآن) به تنهایی جواب انسان را نمی دهد و حتما باید در هر زمان دید مراجع تقلید و علماء دین چه تفاسیری دارند؟  

 پاسخ: قرآن نامه مستقیم خداوند برای همه انسانهاست و فهم آن متوقف بر تفسیر هیچکس نیست. اما برای فهم هر متنی باید با زبان آن آشنا بود و زمینه آنرا شناخت. هر کسی این دو توانائی را در خود ایجاد کند می تواند به فهم خود از آن متن اعتماد کند. فهم قرآن کریم نیز در گرو آشنائی با زبان عربی و آشنائی با زمینه قرآن است. این زمینه در ضمن علومی بنام علوم قرآن تدوین شده است. اگر کسی بدون مراجعه به این علوم به فهم ابتدائی خود از آیات اعتماد می کند، منعی نیست، اما باید بتواند از برداشت خود در مصاف با برداشتهائی که چند قرن سابقه دارد موفق بیرون آید.

البته معنای این سخن این نیست که هرچه گذشتگان در این زمینه گفته اند درست است، اما مرور بر ادبیات تحقیق شرط کار عالمانه است. مهم این است که در فهم خود از آیات حجت و دلیل داشته باشیم و به برداشت خود حتی پس از اطلاع از سخن مفسران اطمینان کنیم.

فقیهان متخصص احکام عملی اسلام هستند، کمتر از هفت درصد آیات قرآن کریم احکام عملی و شرعی است. تفکیک آیات موقت و دائم کاری تخصصی است و دانش فراوانی لازم دارد و از سطح دانش عمومی بالاتر است. وضع احکام در اختیار فقیهان نیست، فقیهان احکام شرعی را استنباط می کنند، به عبارت دیگر کشف می کنند نه آنکه اختراع کنند.

مراجع تقلید فقیهان مورد مراجعه مردم هستند و سخنشان در حوزه تخصصیشان قابل پذیرش است. نیاز مراجعه به دانشمندان در هر رشته دلیل ناقص بودن کتب آن رشته نیست. اگر کسی خوش ندارد به متخصصان رجوع کند، خودش زحمت بکشد و متخصص شود. بدون دانش تخصصی و بدون مراجعه به متخصصان راه برای تفاسیر جاهلانه و بی پایه که در اصطلاح دینی تفسیر برأی خوانده می شود باز می شود. اگر بدون دانش سراغ قرآن برویم تضمینی برای پاسخ صحیح و برداشت مطمئن نخواهد بود.

برخی برابری های تورات با قران

1-   سفر پیدایش 5  :  11 و 12 

11  و زمین نیز بنظر خدا فاسد گردیده و زمین از ظلم پر شده بود.

  12   و خدا زمین را دید که اینک فاسد شده است، زیرا که تمامی بشر راه خود را بر زمین فاسد کرده بودند. 

 روم 41 

ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُم بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿41﴾